Studia konserwatorskie w Polsce zorganizowano wkrótce po 1945 r. Po zakończeniu wojny jedną z najistotniejszych kwestii narodowych stała się odbudowa kraju, rozumiana także jako ratowanie dziedzictwa nauki i kultury. Idea konserwacji – zabezpieczania obiektów zabytkowych i przedmiotów sztuki dawnej – nawiązywała do niezwykle żywej na terenie Rzeczypospolitej tradycji muzealnictwa i kolekcjonerstwa a także podjętej w XIX w. akcji inwentaryzowania zabytków.
W 1947 r. powołano Studium Konserwacji Zabytków Malarstwa przy Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie i Krakowie a cztery lata później Specjalizację Technologiczno-Konserwatorską na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu.
Orędownikiem działań na rzecz powstania nowego kierunku studiów był prof. Michał Walicki, historyk sztuki, kurator Działu Malarstwa Obcego Muzeum Narodowego w Warszawie. Rektor St.Ostoja-Chrostowski w lutym 1947 roku zaproponował Bohdanowi Marconiemu, aby objął kierownictwem nowa placówkę, kierując się jego dorobkiem naukowym i doświadczeniem w prowadzeniu muzealnej pracowni konserwatorskiej od 1922 roku a także ratowaniem zabytków po 1945.
Na podstawie nowatorskiego programu i regulaminu opracowanego przez prof. Bohdana Marconiego i zatwierdzonego przez Senat 4 października 1947 roku powołano Studium Konserwacji Zabytków Malarstwa. Studia uzyskały charakter wszechstronny – artystyczne umiejętności konserwatorskie wspierały specjalistyczne badania naukowe oraz wiedza historyczna i humanistyczna. Pod nieobecność Marconiego spowodowaną paromiesięcznym wyjazdem do USA, gdzie został wezwany do ratowania polskich zabytków, kierownikiem Studium został zaprzyjaźniony malarz i technolog malarstwa – Edward Kokoszko, związany z Miejską Szkołą Sztuk Zdobniczych i Malarstwa.
Początkowo studia trwały dwa lata a zajęcia odbywały się w gmachu Zachęty, w specjalistycznych pracowniach, udostępnionych przez Naczelną Dyrekcję Muzeów i Ochrony Zabytków (od 1951 r. PKZ). Absolwenci Wydziału Malarstwa mieli w ramach studium zdobywać umiejętności praktyczne z zakresu konserwacji, technik i technologii malarstwa, fotografii i dokumentacji.
W 1950 r. doszło do połączenia Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie z Państwową Wyższą Szkołą Sztuk Plastycznych. Zreformowana Akademia funkcjonująca pod nazwą Akademii Sztuk Plastycznych (1950–57 r.) liczyła dziewięć wydziałów, w tym nowoutworzony, samodzielny Wydział Konserwacji, którego dziekanem został prof. Bohdan Marconi. W ramach wydziału działało pięć specjalizacji: konserwacja malarstwa, konserwacja sztuki zdobniczej, konserwacja grafiki, konserwacja rzeźby i konserwacja malarstwa ściennego. Program studiów obejmował wykłady z historii sztuki, teorii konserwacji, technik i technologii malarstwa, perspektywy odręcznej, fizyki i chemii a także praktyczne zajęcia w pracowniach rysunku, malarstwa i rzeźby. Decydującą rolę w kształtowaniu profilu szkoły odegrał prof. Bohdan Marconi. Dzięki niemu studia na Wydziale Konserwacji uzyskały charakter wszechstronny – praktyczne umiejętności konserwatora wspierały teraz specjalistyczne badania naukowe oraz wiedza historyczna i humanistyczna.
Niestety już w roku 1952 wydział utracił samodzielność i jako Studium Konserwatorskie o okrojonym programie nauczania działał przy Wydziale Malarstwa, przyjmując od 1957 r. absolwentów na dwuletnie studia podyplomowe. W 1959 r. Studium przeniesiono z Krakowskiego Przedmieścia do budynku na ul. Myśliwieckiej. W 1964 r. ograniczono jeszcze bardziej jego samodzielność, sprowadzając studium (mimo sprzeciwu wykładających tam profesorów) do roli jednej z katedr Wydziału Malarstwa. W tym samym czasie na emeryturę przeszedł prof. Bohdan Marconi a kierownikiem Katedry Konserwacji został prof. Stanisław Płużyński, który wytrwale podejmował działania na rzecz przywrócenia samodzielności i znaczenia dziedzinie konserwacji.
W 1972 r. decyzją Ministerstwa Kultury i Sztuki powołano Wydział Konserwacji Dzieł Sztuki. Funkcję dziekana nowego wydziału objął prof. Juliusz Bursze (w latach 1975–78 prorektor ASP, 1982–84 rektor ASP, od 1983–86 dyrektor Muzeum Narodowego w Warszawie). W 1975 r. wydział przeniósł się na ul. Wybrzeże Kościuszkowskie 37, gdzie działa do chwili obecnej. Historia zatoczyła koło, zabytkowy gmach, wzniesiony w 1914 r. przez rodzinę Kierbedziów, który w okresie międzywojnia był siedzibą Akademii, ponownie objęła ASP w Warszawie. W ramach Wydziału Konserwacji działały trzy kierunki: konserwacji malarstwa, grafiki i rzeźby. W 1992 r., gdy dziekanem Wydziału Konserwacji był prof. Wojciech Kurpik, powołano unikatową w skali kraju Katedrę Konserwacji i Restauracji Tkanin Zabytkowych. Od 1988 r. studia na Wydziale Konserwacji odbywają się w trybie sześcioletnim.
Historia Wydziału Konserwacji łączy się z rozwojem myśli i idei konserwacji, to także fragment dziejów Akademii Sztuk Pięknych, jej różnych siedzib i licznych przeprowadzek, ale przede wszystkim to historia związana z ludźmi, którzy o ten wydział walczyli i go formowali.
