Prof. zw. dr hab. Iwona Małgorzata Szmelter – artystka konserwatorka dzieł sztuki, akademicka nauczycielka i badaczka, pracuje (od 1981r.) na Wydziale Konserwacji-restauracji Dzieł Sztuki w Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie, gościnnie na Podyplomowych Studiach Muzeologicznych na Uniwersytecie Warszawskim(od 1997 r.) oraz Uniwersytecie im. M. Kopernika w Toruniu(od 2013 r.).
Specjalizacja – historia i teoria ochrony dziedzictwa sztuk wizualnych, metodologia i praktyka konserwacji-restauracji malarstwa na podłożach ruchomych, ochrona sztuki nowoczesnej i współczesnej wraz z konserwacją-restauracją i różnorodną rekonstrukcją.
Edukacja: ukończyła Uniwersytet im. Mikołaja Kopernika w Toruniu, Wydział Sztuk Pięknych, magisterium w specjalizacji „konserwacja malarstwa i rzeźby polichromowanej” 1976, asystent-adiunkt w Muzeum Narodowym w Warszawie 1976-80;- studia podyplomowe na Uniwersytecie „La Sapienza” 1981 oraz staż w Istituto del Restauro w Rzymie 1981; stanowisko naukowo-dydaktyczne na WKiRDS w ASP w Warszawie od 1981 do dzisiaj; doktorat 1987; habilitacja 1991; tytuł profesora nauk o sztukach plastycznych z nominacji Prezydenta Rzeczypospolitej w 1994; profesor zwyczajny dr hab. 2001; profesor badacz (scholar profesor) w Getty Research Institute w Los Angeles w 2007.
-
Zrealizowane dzieła konserwatorsko-restauratorskie i artystyczne
Liczne prace w zakresie szerokiej praktyki konserwacji-restauracji sztuki dawnej oraz nowoczesnej i współczesnej od początku łączy z naukowymi, co przez cztery dekady miało wpływ na kolejne, liczące już z czasem setki realizacji z zakresu konserwacji, historii i teorii zachowania dziedzictwa kulturowego, metodologii konserwacji malarstwa sztalugowego i sztuki nowoczesnej i współczesnej, a także etyki i teorii konserwacji.
Badania konserwatorskie są nieodłącznymi elementami projektów konserwatorskich, pod moim kierunkiem dążę do rozszerzenia ich do transdyscyplinarnych studiów, które mogą rzucić szersze synoptyczne spojrzenie na dzieła, jak w przypadku tryptyku „Sąd Ostateczny”, dzieła sztuki flamandzkiej z połowy XV wieku autorstwa Rogiera van der Weydena z ukończeniem wielowarstwowego dzieła przez Hansa Memlinga( badania we współpracy z CHARISMA Molab UE w trzech kampaniach badawczych w latach 2010-2013). Nieniszczące badania pozwoliły na potwierdzenie autentyzmu obrazu „Ekstaza Świętego Franciszka” El Greco i potwierdziło słuszność diagnozy prof. Bohdana Marconiego (we współpracy z Romanem Stasiukiem z WKiRDS w Warszawie). Heurystyczne podejście do badań „Salvatora Mundi” z kręgu Leonarda da Vinci z kolekcji St.Kostki dało podwaliny do zrozumienia działania swoistej „bottegi” artystycznej Leonarda (we współpracy z prof. Piotrem Targowskim w zakresie badań OCT, dr Philippem Walterem w zakresie badań multispektralnych). Ekspertyzy dzieł sztuki nowoczesnej i współczesnej także realizowała transdyscyplinarnie , jak cykl obiektów Aliny Szapocznikow we współpracy z dr Irmina Zadrożną, dr Joanną Kurkowską, dr Andrzejem Lendzionem), monumentalny witraż z tworzyw sztucznych „Apokalipsa” Jana Lebensteina w w Kaplicy O.Pallotynów w Paryżu we współpracy z dr Joanną Kurkowską i zespołem.
Konserwowała wiele dzieł sztuki dawnej i najnowszej o różnej proweniencji: malarskie na płótnie, m.in. weduty Warszawy pędzla Canaletta (starszy-Giovanni Antonio Canal Canaletto) , dworskie portrety Marcello Bacciarellego, pejzaże morskie Iwana Ajwazowskiego, „Scenę pasterską” Rosa di Tivoli, restaurowała (z rekonstrukcjami) obrazy Wł. Tetmajera, St. Grocholskiego, i innych. Także ołtarze polichromowane stanowiące barokową syntezę sztuk jak w Hannie nad Bugiem, regionalne malarstwo na podłożu płóciennym i drewnianym z Muzeum Diecezjalnego w Siedlcach.
Od początku lat dziewięćdziesiątych do dzisiaj równolegle zajmuje się ochroną, konserwacją, restauracją i różnymi formami rekonstrukcji sztuki nowoczesnej i współczesnej. Ochrona integralności nietypowych dzieł zawiera rozpoznanie kontekstu prac, idei i intencji artystów(m.in. w oparciu o wywiady z artystami). Te pionierskie prace rozpoczęło w latach 90-tych spektrum konserwacji-restauracji kilkunastu obrazów malarstwa materii Piotra Potworowskiego, Jadwigi Maziarskiej, metamalarstwa Jana Tarasina z elementami sztuki 3D i reliefami, obrazów Tadeusza Kantora i jego emballage i akcji konceptualnych, prac Mirosława Bałki. Dominującą rolę wśród ponad siedmiuset realizacji stanowi wieloletni projekt konserwacji-restauracji a niekiedy niezbędnego odtworzenia integralności dzieł ze spuścizny Aliny Szapocznikow. Stanowi konserwację-restaurację-rekonstrukcję ponad sto pięćdziesiąt jej prac z jej okresu eksperymentalnego(1956-1973) a szczególnie obiektów z tworzyw sztucznych (poliuretanów, poliestrów, polistyrenu) z elementami fotografii, trawy, łączące idee i intencje awangardowej artystki ze sztuką konceptualną, enviroment, jak „Hommage Komarow”, cykl „Narośla uosobione’ , „Alex”, „Wieniec Panny Młodej”, „Autoportret”, i wiele innych.
-
Lista ważniejszych publikacji
KSIĄŻKI (MONOGRAFIE):
- Iwona Szmelter, Innowacyjna Ochrona i Konserwacja Sztuki Nowoczesnej i Współczesnej, Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie, 2023, monografia uzyskała dofinansowanie w ramach konkursu Ministra Edukacji i Nauki „Doskonała nauka II – wsparcie dla monografii naukowych”.
- Szmelter Iwona redakcja,(współautorzy Iwona Szmelter, Żaneta Gwardzińska, Tytus Sawicki, Anna Kowalik), j. polski: Urban Art: I Co Dalej- Zagadnienia Ochrony Sztuki Współczesnej, Wyd. ASP w Warszawie, 2021, open access w j. pol. monografia on-line, https://wydawnictwo.asp.waw.pl/publikacja/urbanart-i-co-dalej-zagadnienia-ochrony-sztuki-wspolczesnej/
- Iwona Szmelter, O fenomenie sztuk wizualnych i meandrach ich ochrony. Filozofia, elementy nowej teorii i praktyki konserwacji, monografia, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2020.
- Szmelter Iwona edited,(współautorzy Iwona Szmelter, Żaneta Gwardzińska, Tytus Sawicki, Anna Kowalik) j. ang.: Urban Art – And What Next? The Issues Of Preservation Of Contemporary Art, monografia on-line, https://wydawnictwo.asp.waw.pl/publikacja/urban-art-and-what-next-the-issues-of-preservation-of-contemporary-art/
- Iwona Szmelter, About the phenomenon of visual arts and the meanders of their preservation.Philosophy, elements of the new theory and practice of conservation, monography, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2020
- Iwona Szmelter (projekt, redakcja, wstęp, 1 rozdział) et al, Sztuka W Procesie/Proces W Sztuce. Ku Nowej Filozofii Ochrony Dziedzictwa Kultury, koncepcja, projekt badawczy, redakcja naukowa, autorstwo wstępu i 1 rozdziału, Wydawnictwo ASP, Warszawa 2017, monografia w zakresie znaczenia procesu w sztuce i dziedzictwa sztuki najnowszej).
- Iwona Szmelter,(projekt, redakcja, wstęp, 1 rozdział) et al, Jan Tarasin. Metamalarstwo, Wydawnictwo ASP, Warszawa 2017, na podst. autorskiego projektu badań i konserwacji, koordynacja prac zespołu badaczy z Wydz.Konserwacji. Promocja i spotkania z czytelnikami podczas wystaw “Jan Tarasin.Metamalarstwo” w Galerii XXI w Warszawie, w Galerii Miejskiej w Kaliszu.
- Iwona Szmelter, Fenomen “MULTIPARTU W PROCESIE” TADEUSZA KANTORA jako nowy rozdział w myśleniu i opiece nad sztuka współczesną, monografia, Wyd. Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie 2015, (j.polski, j.ang., j.franc.).
- Iwona Szmelter (projekt, redakcja, wstęp, 1 rozdział)et al, Innovative Approach to the Complex Care of Contemporary Art, series Knowledge Tree, monograph in English language, International Network of Conservation of Contemporary Art – Central Eastern Europe (INCCA-CEE), Archetype Publications, London / Wydawnictwo ASP Warszawa, 2012, tom 322 strony (redakcja, monografia jako rezultat projektu międzynarodowego, autorstwo wprowadzenia, wiodącego artykułu zgodnego z tytułem książki).
- Iwona Szmelter, Korona Monika, Gramatyka Jacek, (red.) Sztuka dla nas i potomnych; Drzewo wiedzy; Żywotnośc sztuki, , Art for us and our descendants; The Knowledge Tree; About Contemporary Artists ; Art Lifespan, monografia dwujęzyczna, polsko-angielska, Poznań-Warszawa, 2012, dwa DVD z wywiadami z artystami poznańskimi.
- Sztuka konserwacji i restauracji. Cesare Brandi (1906-1988). Jego myśl i debata o dziedzictwie. Sztuka konserwacji-restauracji w Polsce; Materiały z sesji naukowej Wilanów 5-6.10.2007, tom pod red. I. Szmelter, M. Jadzińska, Warszawa 2007.
- Iwona Szmelter, Problemy dublowania obrazów, Zeszyt Naukowy ASP w Warszawie, Warszawa 1992
ROZDZIAŁY, ARTYKUŁY (wybór):
- Szmelter Iwona, Etyka w ochronie i konserwacji dziedzictwa sztuk wizualnych, „Ochrona Zabytków” 2022, nr 2, s. 7–37
- Szmelter Iwona, Alert W XXI wieku. Zmiana Teorii Ochrony Dzieł Dziedzictwa W Znaczeniu Materialnym, Niematerialnym i Cyfrowym, ICOMOS Polski Komitet, Ochrona Dziedzictwa Kulturowego nr 12, Warszawa-Lublin 2022, 55-69
- Szmelter Iwona, Blisko Do Optimum – Projektowanie Konserwatorskie w Trans-Dyscyplinarnej Współpracy w Zachowaniu Sztuk Wizualnych. Stowarzyszenie Historyków Sztuki, Materiały pokonferencyjne, Kraków, 2022
- Szmelter Iwona, Oryginał, Replika, Kopia, Wersja, Naśladownictwo, Falsyfikat? Biografie Dzieł w Transdyscyplinarnej Nauce o Dziedzictwie, Uwarunkowania Ideowe i Technologiczne. Rozdział w książce Rubensiana w polskich kolekcjach, cykl Studia Wilanowskie, Warszawa 2022
- Szmelter Iwona „Holistic Preservation in Heritage Science”, :// Book Conservation – One Philosophy – Many Interpretations, Ed. Georgios Boudalis et al, Verlag Berger, Horn/Wien, 2021, 31-47
- Szmelter Iwona, Dzieło życia. Z odrobiną optymizmu, :// ASPIRACJE, 62/63, (4/2020/1/2021), Warszawa 2021, 64-72
- Szmelter Iwona, KU CAŁOŚCIOWEJ SZTUCE I NAUCE O DZIEDZICTWIE SZTUK WIZUALNYCH; studia tradycyjnych dzieł Leonarda Da Vinci, Rogiera van der Weyden/Memlinga, El Greco, i współczesnych Aliny Szapocznikow, Tadeusza Kantora, ://WKiRDS książka na Jubileusz 75-lecia Wydziału, (październik 2021, w opracowaniu)
- Szmelter Iwona, „O micie własnoręcznego wykonania dzieła. Bałka, Christo, Eliasson, Kapoor, Murakami, Koons i inni”, :// Było – 10 lat Salonu Akademii, Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie, Warszawa 2020-2021, 70-73, https://salonakademii.asp.waw.pl/wp-content/uploads/sites/7/2021/11/B_e-BOOK.pdf
- Szmelter Iwona, “The Care for Classical and Contemporary Cultural Heritage in Collections; Ideas, Intent, Valuation, New Technologies, Materials, Research and Methods”,:// Staying relevant in changing times, ASEAN & beyond, Heritage Conservation Centre East-South Asia, wyd. National Heritage Board, Singapur, 2019. ss.31-41
- Szmelter Iwona, „Bliżej prawdy o bottedze artystycznej Leonarda da Vinci . Uwagi w związku z obrazem Salvator Mundi z wilanowskiej kolekcji Stanisława Kostki Potockiego”, rozdział w książce Leonardiana w polskich kolekcjach, Studia Wilanowskie, Warszawa 2019, s. 68-87
- Szmelter Iwona, Kurkowska Joanna, “The Innovative Approaches Of Complex Care For Alina Szapocznikow Legacy with Case Studies. New Insight Into Preservation Theory Of Contemporary Art”, :// Science and Art. The Contemporary Painted Surface, Royal Society of Chemistry , Londyn 2019, RSC CAMBRIDGE, rozdział 5, s.108-149;
- Szmelter Iwona, Ważny Tomasz, „Multi-Disciplinary Complex Research to Reconsider Basic Questions on Attribution and Dating of the Last Judgment Triptych from National Museum in Gdańsk by Rogier van der Weyden and Hans Memling „ w :// A. Nevin, M. Sawicki (eds.), Heritage Wood, Cultural Heritage Science, © Springer Nature Switzerland AG 2019 , rozdział 11, s.197-226
- Szmelter Iwona, Zagadnienia wielodyscyplinarnych badań i identyfikacji tryptyku Sąd Ostateczny z Muzeum Narodowego w Gdańsku jako dzieła Rogiera van der Weydena i Hansa Memlinga, ://Sąd Ostateczny Hansa Memlinga, Losy, Prawo, Symbole,(red.K.Zajdler, J.Krzemień), Uniwersytet Gdański, 2019, s.91-130
- Szmelter Iwona, Joanna Kurkowska, Aleksandra Wesołowska, Kamila Załęska, Bartłomiej Witkowski, Wolni Artyści, pomyślcie, ile stwarzacie problemów z identyfikacją i zachowaniem Waszej sztuki, ://ASPIRACJE, nr 55 (1/2019), Warszawa 2019, s.67-74
- Szmelter Iwona, Holizm to przyszłość? Całościowa perspektywa ochrony dziedzictwa kultury materialnego, niematerialnego i cyfrowego/ Is holizm the future? Overall perspective of protecting the tangible, intangible and digital-born cultural heritage; :// Wiadomości Konserwatorskie • Journal of Heritage Conservation • 56/2018 , 33-52; on-line: http://www.skz.pl/sites/default/files/wiadomosci_konserwatorskie/wk56.pdf suw.biblos.pk.edu.pl/downloadResource&mId=2610177,dostęp 30.10.2019; (publikacja dwujęzyczna, pol./ang., poprzedzona wykładem inauguracyjnym na 100-lecie służb konserwatorskich w Polsce)
- Szmelter Iwona, „Fenomen El Greca na rozdrożach bizantyjskiej i zachodniej kultury, a teoria ochrony dziedzictwa oraz konserwacji i restauracji”, :// (red.) Sztuka Doby El Greco, A. Witko, Instytut Historii Sztuki Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie, Studia de Arte Moderna II/2, Kraków 2018, s.47-68
- Szmelter Iwona, Najlepsze Realizacje I Wyzwania Konserwatorskie. Nowe Technologie, :// Cenne , Bezcenne , Utracone, NID 2017, s.65-76, http://cennebezcenne.pl/archiwum/nr-186-489-2017/, dostęp 22.11.2018
- Szmelter Iwona, „Wprowadzenie, artykuł „Sztuka W Procesie O Nieznośnej Lekkości Bytu? Ochrona, Konserwacja I Restauracja Dzieł Sztuki Współczesnej / Art In Process On The Unbearable Lightness Of Being? Preservation, Conservation and Restoration of Works of Contemporary Art; Wstęp/Introduction, Sztuka i Dokumentacja, 2017,http://www.journal.doc.art.pl/pdf17/Art_and_Documentation_17_all.pdf papierowa wersja referencyjna, SiD 2017, kwartalnik, Sztuka i Dokumentacja,:// http://www.journal.doc.art.pl/pdf17/Art_and_Documentation_17_all.pdf , dostęp 3.10.2020
- Szmelter Iwona, „Elementy Nowej Teorii Konserwacji Dziedzictwa Sztuki Wizualnej. Ratunek Dla Ochrony Dawnej Sztuki Nietypowej I Sztuki Współczesnej/ Elements Of The New Theory Of Conservation Of The Heritage Of Visual Art. Necessity For The Protection Of Atypical Old And Contemporary Art”; Sztuka i Dokumentacja, SiD 2017, papierowa wersja referencyjna s.155-180, English abstract s. 182-183; open access, http://www.journal.doc.art.pl/pdf17/Art_and_Documentation_17_szmelter_elementy.pdf; dostęp 3.10.2020
- Szmelter Iwona, „Wokół Znaczeń Sztuki. Malarstwo w Kole Hermeneutycznym”, w:// ASPIRACJE, 2017, , nr 49/50 (3/4/2017), Kwartalnik Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie, s.85-96, open access kwartalnika
- Szmelter Iwona, Contemporary Conservation Theory in the Context of the Valuation of Cultural Heritage, ://Between Science and Art, red. M. Ciechańska, ASP, Warszawa 2016, s.15-32
- Szmelter Iwona, Identification of an Object in an Multidisciplinary Reseach Project” The Last Judgement” from MNG as a Work by Rogier van der Weyden and Hans Memling, ://Between Science and Art, red. M. Ciechańska, ASP, Warszawa 2016, s.169-200
- Szmelter Iwona, Re-orientation in Science and Art – Relation in Conservation Theory: the Context of Values, :// Art and Science, vol. VIII. Edited by Lasker, G., Schinzel, H., Boullart, K, Proceedings of a Special Focus Symposium on Art and Science. Baden-Baden: IIASSRC, 2016, s. 59-64.
- Szmelter Iwona, „Czy sztuka trwa ? Rozważania o sztuce wizualnej na linii czasu, jej wartościowaniu i ochronie”, Zeszyt naukowy: LXIV ,Instytut Problemów Współczesnej Cywilizacji Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie, 2016, s.101-128
- Szmelter Iwona, “Contemporary values assessment of visual art heritage – an attempt to describe and systematize”. In HERITAGE VALUE ASSESSMENT SYSTEMS – the problems and the current state of research. Lublin–Warsaw: Lublin University of Technology Polish National Committee of the International Council on Monuments and Sites ICOMOS, 2015, pp. 237-253. Horison 2020, European Union. http://bc.pollub.pl/dlibra/docmetadata?id=12771, dostęp 30.10.2019
- Szmelter Iwona, Walter Philippe, Rousellier Helene, New Information Provided by Multidisciplinary Studies Including Radiography, XRD, XRF of the Triptych the Last Judgement from National Museum in Gdańsk, attributed to Rogier van der Weyden and Hans Memling,:// Opuscula Musealia, Krakó 2015, http://www.ejournals.eu/Opuscula-Musealia/2015/Volume-23/art/7227, dostęp 24.09.2020
- Szmelter, Iwona, Values assessment in cultural heritage protection on the timeline [w:] B. Szmygin (red.), Heritage value assessment systems – the problems and the current state of research, Lublin University of Technology-ICOMOS, Lublin-Warsaw 2015, Horison 2020, European Union, http://bc.pollub.pl/dlibra/docmetadata?id=12771 [dostęp 2.01.2020]. Szmelter, I. Wartościowanie w ochronie dziedzictwa kultury na linii czasu [w:] B. Szmygin (red.), Systemy wartościowania dziedzictwa, stan badań, problemy i systemy. Politechnika Lubelska-ICOMOS, Lublin-Warszawa 2015, http://bc.pollub.pl/dlibra/docmetadata?id=9302 ,dostęp 20.12.2019
- Szmelter Iwona., „Współczesne wartościowanie dziedzictwa kultury”, w: Szmygin B. (red.), Systemy Wartościowania Dziedzictwa; Stan Badań i Problemy, Polski Komitet Narodowy ICOMOS & Politechnika Lubelska, Lublin-Warszawa 2015, s. 261-277, http://bc.pollub.pl/dlibra/docmetadata?id=9302, dostęp 22.11.2019
- Szmelter Iwona, „Społeczna strategia wielokryterialnego wartościowania w ochronie dziedzictwa kultury”, Warszawa-Lublin 2015, s.265 – 277, w: Szmygin B. (red.), Ochrona wartości w Procesie Adaptacji Zabytków, httw:p://bc.pollub.pl/dlibra/docmetadata?id=12729, dostep 22.11.2019
- Szmelter Iwona., Współczesne wartościowanie sztuk wizualnych. Przyszłość sztuki? / Contemporary Valuation in Visual Art. The Future of Art? , w://SZTUKA I DOKUMENTACJA (SiD), j. polski, abstrakt w j.ang., , Nr 13, 2015, s.34-44http://www.journal.doc.art.pl/pdf13/sid_13_szmelter.pdf,dostęp 2.01.2020.
- Szmelter, I., „O idei i współczesnych wyzwaniach opieki nad dziedzictwem kultury”, w: Initium Sapientiae Humilis, Studia ofiarowane profesorowi Jakubowi Pokorze z okazji 70.urodzin, Instytut Historii Sztuki, UKSW Warszawa 2015, s.640-654
- Szmelter Iwona, The impact of new data for identification and authorship: the case of The Last Judgement, triptych from the National Museum in Gdánsk, a Northern Renaissance work, by Rogier van der Weyden and Hans Memling, TECHNE 2015 nr 43, C2RMF, https://c2rmf.fr/techne-ndeg43, dostęp 23.10.2018
- Szmelter Iwona, Wyniki Wielokryterialnych Badań Sądu Ostatecznego Z Muzeum Narodowego W Gdańsku. Nowe Odczytanie Tryptyku Jako Dzieła Rogiera Van Der Weydena I Hansa Memlinga, Muzealnictwo, rocznik 2014 (55) Muzea i Nauka, s.193-215, open access rocznika
- Szmelter Iwona et al.,( we współpracy – Cartechini, L., Romani A., Pezzati, L.,) Multi-criterial Studies of the Masterpiece ‘The Last Judgement’ attributed to Hans Memling,at the National Museum of Gdańsk (2010-2013), w: // “Science and Art. The painted Surface”, (red.) Sgamellotti, A., Brunetti, B., Miliani,C., Royal Society in Chemistry, RSC Cambridge 2014 , s. 230-251
- Szmelter Iwona, „Przechowywanie obiektów sztuki nowoczesnej i materiałów nietypowych”, w:// Problemy i zagrożenia związane z przechowywaniem kolekcji i obiektów zabytkowych. Ochrona zbiorów Muzealnych, archiwalnych i bibliotecznych. BUW, II Targi Konserwacji I Restauracji Zabytków, Warszawa 2014, s.7-11
- Szmelter Iwona, „Cultural heritage: tradition/history/education” s. 8-30; „Interdisciplinary and innovative development of heritage protection”, rozdział, s.128-153, w:// POLAND FOR WORLD HERITAGE, NID, Warszawa , 2013, 8-30, 128- 153
- Szmelter, I. New Values of Cultural Heritage and the Need for a New Paradigm Regarding its Care, [w:] CeROArt 2013, http://ceroart.revues.org/3647, dostęp 2.11.2019
- Szmelter Iwona, “Values of Visual Art including Modern and Contemporary Art;
The Need of “S. o. S. “(Statement of Significance) before Collecting and Preservation” , :// Art and Science, vol. VIII. Edited by Lasker, G., Schinzel, H., Boullart, K, Proceedings of a Special Focus Symposium on Art and Science. Baden-Baden: IIASSRC, 2013. - Szmelter Iwona, Zmysły/ Senses, wstęp i konkluzja,noty kuratorskie w publikacji towarzyszącej wystawie pod tym samym tytułem, ASP, Warszawa 2013, 1-72
- Szmelter Iwona, Ważny Tomasz, „Interdyscyplinarne podejście do identyfikacji i autorstwa Sądu Ostatecznego –tryptyku z MNG w Gdańsku przypisywanemu Hansowi Memlingowi”, :// Drewno Zabytkowe: badania i konserwacja w XXI wieku, The Heritage Wood; Research and Conservation in the 21st century, ICOM, NIMOZ, ASP w Warszawie, 62-63
- Szmelter Iwona, An Equilibrium Towards ‘Less-More’ problems ? The Innovative Preservation of the Modern and Contemporary Heritage in Architectural Space, Fabbrica della Conoscenza numero 16, University Seconda, Napoli, 2012, e-book
- Szmelter Iwona, Ochrona zbiorów – wspólnota działań ekonomicznych i etycznych, w:// Ekonomia Muzeów, red. D. Folga-Januszewska, B. Gutowski, Materiały polsko-brytyjskiej konferencji naukowej, UKSW, Pałac w Wilanowie, Warszawa, 2011, s. 147-159
- Szmelter, Iwona, Nowe rozumienie dziedzictwa kultury. Implikacje dla wartościowania [w:] B. Szmygin (red.), Wartościowanie w ochronie i konserwacji zabytków, ICOMOS-Politechnika Lubelska, Warszawa-Lublin 2012, http://bc.pollub.pl/Content/1218/ochrona.pdf, dostęp 10 10 2020
- Szmelter Iwona, „«Aesthetikos» a kompleks wartości w opiece nad dziedzictwem kulturowym; rama konceptualna opieki konserwatorskiej”, w: //red. Szmit.Naud, E., Rouba B., Arszyńska J., Wokół zagadnień estetyki zabytku po konserwacji i restauracji, NID-UMK, Warszawa-Toruń 2012, s.53-70
- Multicriterial Valorization of a Monument Based on National Registry Data, Skłodowski Marek, Iwona Szmelter, Mirosław Dytczak; CHIC EU 2012, https://www.academia.edu/28246408/Multicriterial_Valorization_of_a_Monument_Based_on_National_Registry_Data, dostęp 12.10.2020
- Szmelter,Iwona, Sztuka totalna czy dychotomia? Klasyczna i nowoczesna sztuka w dokumentacji i opiece, w:// Sztuka i dokumentacja, Łódź, 2011, s. 16-20, on-line: http://www.doc.art.pl/pdf_archive/sid_vol_05_szmelter.pdf, dostep 20.11.2019
- Szmelter Iwona, „Arbeitsplatz – kod; materia, miejsce, przestrzeń i pamięć” / Arbeitsplatz – code; matter, place, spave, memory”, ://Mirosław Bałka, Arbeitsplatz, Salon Akademii, ASP, Warszawa, 2011
- Szmelter Iwona, Evolutionary Character of The Care of Cultural Heritage; The Role of Pre-Acquisition, IIAS, Baden-Baden, 2011
- Szmelter Iwona, Rethinking a New Complex Science and Care of the Heritage of Visual Art , w: //Art & Science, International Conference on System Research, Informatics and Cybernetics, IIAS, Baden-Baden, 2010
- Szmelter, Iwona, Innowacje w Kompleksowej Ochronie Sztuki Współczesnej, :// ASPIRACJE, 1 + 2 część, lato-zima 2010, 24-29
- Szmelter Iwona, Ochrona zbiorów – wspólnota działań ekonomicznych i etycznych ( Collection’s protection – a synergy between ethical and economic activities), w :// Ekonomia Muzeum, red. Folga-Januszewska, D., Gutowski, B., polsko-brytyjska konferencja i warsztaty dla muzealników, po patronatem MKiDN, UKSW, Warszawa, 2010
- Szmelter Iwona, Innowacje w zarządzaniu i kolekcjonowaniu obiektów nietypowych, (Innovations in the management and collecting of untypical objects), w:// Problemy muzeów związane z zachowaniem i konserwacją zbiorów, Międzynarodowa Konferencja ICOM Komitet Narodowy Polska, Szreniawa 2010
- Szmelter Iwona, A New Concetual Frame for the Preservation of Modern Art and Culture Heritage, w:// red. Schaedler-Saub, U., Weyer A., Theory and Practice of the Preservation of Modern and Contemporary Art , Postprints of International Symposium Theory and Practice in Conservation of Modern Art: Reflections on the Roots and on the Perspectives, Hoernemann Institute, HAWK, Hildesheim, January 13-14 2009, Archetype Publications , 2010, s.33-49
- Szmelter Iwona, Theory and Practice of the Preservation of Modern and Contemporary Art, w:// red. Schaedler-Saub, U., Weyer A., Theory and Practice of the Preservation of Modern and Contemporary Art , Postprints of International Symposium Theory and Practice in Conservation of Modern Art: Reflections on the Roots and on the Perspectives, Hoernemann Institute, HAWK . Hildesheim, January 13-14 2009, Archetype Publications, London, 2010, s.101-119
- Szmelter Iwona et al., Testy Laserowego Czyszczenia i Diagnostyki Współczesnych Malowideł://Safeguarded Cultural Heritage, Badania Naukowe Zastosowań laserów w Konserwacji Dzieł Sztuki, MIK, Warszawa 2010, 136
- Szmelter Iwona, Koncepcja opieki konserwatorsko-kuratoryjnej dla dziedzictwa sztuki najnowszej; „Być albo nie być” sztuki najnowszej – na przykładach, :// O opiece nad Kolekcją, red. J.Pużyńska, M., Narodowa Galeria Sztuki Zachęta, Warszawa 2008.
- Szmelter Iwona, Nowa rama konceptualna opieki nad dziedzictwem sztuki nowoczesnej – jako podstawa projektu konserwatorskiego oraz nowych procedur w budowaniu kolekcji, „BIKDS” 2008, Vol. 19, nr 1–4.
- Szmelter, Iwona, „Revision of the conceptual framework created by Cesae Brandi for the preservation of the value of cultural heritage; the patina and heritage of modern art”,://red. Giuseppe Basile, Cesare Brandi thoughts from theory to practice, Wyd. Assoziazione Giovanni Secco Suardi, Istituto Centrale del Restauro, Ministero per i Beni e le Attivita Culturali, Rzym, 2008 ,s. 248-259
- Szmelter, Iwona, „CESARE BRANDI (1906-1988), JEGO MYŚL I DEBATA O DZIEDZICTWIE. SZTUKA KONSERWACJI-RESTAURACJI W POLSCE” – Międzynarodowa konferencja naukowa Warszawa, 5-6 października 2007 r, ://Ochrona Zabytków, 2007, nr 2 ,s. 8-11 ; http://cejsh.icm.edu.pl/cejsh/element/bwmeta1.element.cf93f61f-2308-3770-9eb6-d6b72d7f1bce, dostęp 14 10 2020
- Szmelter Iwona, Sztuka konserwacji w interdyscyplinarnym modelu sztuki i nauki Bohdana Marconiego – w relacji do współczesności, ://Sztuka konserwacji i restauracji. Cesare Brandi (1906-1988). Jego myśl i debata o dziedzictwie. Sztuka konserwacji-restauracji w Polsce; Materiały z sesji naukowej Wilanów 5-6.10.2007, tom pod red. I. Szmelter, M. Jadzińska, Warszawa 2007, s. 188-203
- Szmelter Iwona, Rewizja konceptualnej ramy stworzonej przez Cesare Brandiego dla zachowania wartości dziedzictwa kulturowego, patyny i spuścizny sztuki nowoczesnej, ://Sztuka konserwacji i restauracji. Cesare Brandi (1906-1988). Jego myśl i debata o dziedzictwie. Sztuka konserwacji-restauracji w Polsce; Materiały z sesji naukowej Wilanów 5-6.10.2007, tom pod red. I. Szmelter, M. Jadzińska, Warszawa 2007, s.62-77
- Szmelter Iwona et al., „Problems with the Cleaning of Textured Modern Paintings”, :// Modern Paints Uncovered, Proceedings of Symposium at Tate Modern 16-19 maja 2006, red. Th. Laerner et al, The Getty Conservation Institute, 2007, s.300-301
- Szmelter Iwona, Wprowadzenie – Cesare Brandi współcześnie, :// Cesare Brandi, Teoria Restauracji, przekład M. Kijanko, MIK, Warszawa, 2006, s.7-12
- Szmelter, Iwona, Współczesna teoria konserwacji i restauracji dóbr kultury. Zarys zagadnień, „Ochrona Zabytków“ 2006, nr 2.https://ochronazabytkow.nid.pl/wp-content/uploads/2019/09/OZ_2-2006_01_Szmelter.pdf dostęp 14 10 2020
- Szmelter Iwona, Pamięć jest dziwną krainą…Konserwacja-restauracja, rekonstrukcja-dzieje idei i dzieł, :// Powinność i bunt-Akademia Sztuk Pieknych w Warszawie 1944-2004, red. M.Sutkowska, ASP w Warszawie& Zachęta Narodowa Galeria Sztuki, Warszawa, 2004,14-21
- Szmelter Iwona, Gramatyka Jacek, Unusual substitute materials in paintings, based on the example of Socialist Realism in Eastern Europe, ://Modern Art., New Museums, IIC, Contributions to the Bilbao Congress, 13-17. 09. 2004, red.A.Roy, P. Smith, IIC , Londyn 2004, s.147-151
- Szmelter Iwona, Dziedzictwo fenomenu “sztuki dzisiaj”- zarys problematyki konserwacji-restauracji dzieł sztuki/The heritage of the „art today” phenomenon – an outline of the problems of conservation and restoration of works of art, :// 50ta Sesja SHS – stowarzyszenia Historyków Sztuki/ 50th Annual Session of Polish Society of Storian of Art , SHA, Warsaw, 2002, s.261-285
- Szmelter Iwona, The Strategy of Project Decision Making Design in Conservation Policy,5th EC Conference, Postprints, Cracow, Cultural Heritage Research: a Pan-European Challenge, 2002 :// www.heritage.ceti.pl , dostęp 20 12 2019
- Szmelter, Iwona, Paradygmat teorii i praktyki konserwatorskiej w odniesieniu do sztuki nowoczesnej :// B. Szmygin (red.), Współczesne problemy teorii konserwatorskiej w Polsce, ICOMOS-Politechnika Lubelska, Warszawa-Lublin 2008, open access tomu
- Szmelter Iwona, Kowalski Wojciech, Wystawiennictwo sztuki współczesnej a ochrona integralności utworów, „Muzealnictwo” 2008, R. 49, s.20-39, open access rocznika
- Szmelter Iwona., Życie po Życiu. Studia przypadków w konserwacji-restauracji spuścizny polskich współczesnych artystów/Life after life. Case study in conservation and restoration of legacy of polish contemporary artist. International Conference. The Way of Contemporary Conservation in Aesthetic Proposal, Studia i Materiały Wydziału Konserwacji i Restauracji Dzieł Sztuki ASP w Krakowie, tom IX, Krakow 2000
- Szmelter Iwona, Jadzińska Monika, Krzysztof M. Bednarski „Grass just Grass” ://Inside Installations .org, ICN Amsterdam, Culture 2000, s. 8-9
- Szmelter Iwona, Strategia Decyzyjna i projektowanie konserwatorskie na tle przeglądu teorii i doktryn konserwatorskich, ://Biuletyn Informacyjny Konserwatorów Dzieł Sztuki, Łódź, 2000, j.polski s.61-63, j.ang. s.168-170
- Szmelter Iwona., A Phenomenon of Modern Art and its Conservation, ;// Modern Art: Who Cares? , An Interdisciplinary research project and an international symposium on the conservation of modern and contemporary art, ed. Y.Hummelen&Dionne Sille, FCMA, ICN, Amsterdam, 1 wyd. 1999,2 wyd. Archetype Publ. Londyn, s..322-325
- Szmelter Iwona, ”ENCoRE: utworzenie pierwszejeuropejskiej sieci szkół w dziedziniekonserwacji-restauracji”://Ochrona Zabytków 1999, nr 52/1 (204), 82-84
- Szmelter Iwona, Intencje i techniki współczesnych artystów jako zagdanienie dziedzictwa kultury, /Intention and techniques of contemporary artists as an issue in culture heritage, , Sympozjum ”Sztuka Konserwacji” , ASP, Warszawa, 1997, s.179-185
- Szmelter Iwona, Fenomen sztuki nowoczesnej a konserwacja/ The Phenomenon of Modern Art and Conservation, :// Biuletyn Informacyjny Konserwatorów Dzieł Sztuki, Łódź, 1997, j.polski s.6-17, j.ang. s.86-93
- Szmelter Iwona , „Metody dublowania z użyciem spoiw akrylowych. Formuła optymalnego kleju dublażowego”,:// Naukowe podstawy konserwacji i restauracji dzieł sztuki i dóbr kultury, red. F.Skibiński, A.Strzelczyk, Resortowy Program Badań Podstawowych, RPBP, UMK, Toruń, 1993
- Szmelter Iwona, Fragen, die nicht nur die Denkmalpflege betreffen, RESTAURO nr 5, 1991, s.310-312
-
Projekty naukowe
1. New Approach of Conservation of Contemporary Art (NACCA), Horyzont 2020 UE, 2015-2019, ID: 642892, MSCA-ITN-2014-ETN – Marie Skłodowska-Curie Innovative Training Networks (ITN-ETN)
prof. Iwona Szmelter była partnerka projektu pod kier. prof. Renee van der Vall, promotorką w europejskiej szkole doktorskiej im. Marii Curie Skłodowskiej.
Dziedzina nauki: nauki humanistyczne / sztuka wizualna/ sztuka nowoczesna i współczesna. Cel: wykształcić nowe pokolenie zawodowych kuratorów, konserwatorów i badaczy akademickich, którzy są odpowiednio przygotowani do sprostania tym wyzwaniom. Kluczowym pojęciem kierującym programami badawczymi i szkoleniowymi jest pojęcie refleksyjnej praktyki. Zaczynając od teoretycznych ram teorii praktyki, program badawczy badał praktyki konserwatorskie poprzez analizę porównawczą ich wpływu na biografie dzieł sztuki współczesnej i współczesnej. Program szkolenia koncentrował się na rozwijaniu refleksyjnej postawy zawodowej, która jest warunkiem wstępnym w tej coraz bardziej złożonej i opartej na niezbędnej współpracy w tej dziedzinie.
2. The Joint Programming Initiative on Cultural Heritage and Global Change (JPI CH) – powołany z inicjatywy Rady Europy, członkini Zarządu i Steering Committee, przedstawicielka Polski z ramienia MNiSW, ekspertka ds. Projektów Cultural Heritage UE (2010-2014); Uczestniczka pilotażowego projektu naukowego „SMART-VALUE”, (akronim SCIENTIFIC MODERN ANALYSIS OF RESEARCH TOPIC); VALUES AND VALUATION AS KEY FACTORS IN PROTECTION, CONSERVATION AND CONTEMPORARY USE OF HERITAGE – A COLLABORATIVE RESEARCH OF EUROPEAN CULTURAL HERITAGE; (Poland, Netherlands, Lithuania, Denmark, Italy, Slovenia), 2013-2015.http://jpi-ch.eu/wp-content/uploads/2156_JPI-Cultural-Heritage.pdf, dostęp 14 10 2020;
3. PROJEKT, Narodowego Centrum Nauki (NCN), nr projektu NN 105388037, tytuł :
OPIEKA NAD SZTUKĄ WIZUALNĄ I DZIEDZICTWEM KULTURY; Z ZAKRESU TEORII OPISUJĄCA EWOLUCJĘ FORM OPIEKI WRAZ Z KONSERWACJĄ-RESTAURACJĄ DZIEŁ SZTUKI – W ŚWIETLE HISTORII ORAZ OBECNYCH MIĘDZYNARODOWYCH TENDENCJI I PERSPEKTYW. 2009-2012, Szmelter Iwona- kierownik projektu, współpraca prof.dr Wojciech Kowalski, dr Krzysztof Chmielewski
4. PROJEKT Narodowego Centrum Badań i Rozwoju (NCBIR), nr: N R17 0001 06/2009, pt.: JAK MATERIALNOŚĆ WPŁYWA NA WIZUALNOŚĆ OBIEKTÓW; ZASTOSOWANIE METOD WZMACNIANIA STRUKTURY W KONSERWACJI ZABYTKÓW, 2009-2012, Szmelter Iwona -kierownik projektu, współpraca prof. dr hab. Wiesław Domasłowski, Ryszard Przedpełski „RESTAURO-TECHNIKA” (SME)
5. „PRACTIC’S”- akronim PRACTICES, RESEARCH, ACCESS, COLLABORATION, TEACHING IN CONSERVATION OF CONTEMPORARY ART, 2009-2011:
Uczestniczki PRACTICs – prof. dr hab. Iwona Szmelter, dr Monika Jadzińska były partnerkami ze strony WKiRDS w Warszawie; projekt z inicjatywy International Network for Conservation of Contemporary Art (INCCA), której były członkiniami-założycielkami w 1999 roku. Koordynacja: Netherlands Institute for Cultural Heritage (ICN) (lider), współkoordynatorzy: TATE Gallery, Anglia; Restaurierungzentrum Düsseldorf/Cologne Institute for Conservation Sciences – Cologne University of Applied Sciences, Niemcy; Museo Nacional Centro de Arte Reina Sofia, Hiszpania; Stedelijk Museum voor Actuele Kunst (S.M.A.K.), Belgia; the Foundation for the Conservation of Contemporary Art (SBMK), Holandia. Partnerzy: 33 wiodących muzeów, instytucji i uniwersytetów z całego świata (oprócz wyżej wymienionych m.in.: MOMA Museum of Modern Art, Nowy Jork; Doerner Institut Munich Pinakothek der Moderne, Niemcy; RCE Cultural Heritage Agency, Holandia; Art. Documentation, Niemcy; Museum Tinguely, Szwajcaria; Museo del Novocento, Włochy; Art Museum of Estonia Kumu; Akademia Sztuk Pięknych ASP w Warszawie; Academy of Fine Arts w Wiedniu; Maastricht University; Hamburger Kunsthalle, Niemcy; University of Amsterdam, Holandia; Netherlands Media Art Institute, Holandia; Video Conservation Studio Berne, Szwajcaria i inni.
Efektem PRACTIC’s było w 2010 to współorganizowanie Światowego Sympozjum w Amsterdamie zatytułowanego «Contemporary Art: Who Cares?», 9-11.06.2010 koordynowanego ICN oraz SBMK w Amsterdamie oraz m.in. przez przedstawicieli Wydziału – Sesja «The Knowledge Tree»: program, koordynacja i referaty w bloku INCCA Central-East Europe, 10.06.2010. Była to największa od 1998 r. światowa konfrontacja naukowców, konserwatorów i artystów zaangażowanych w ochronę dziedzictwa sztuki najnowszej. Udział wzięło 550 profesjonalistów z 32 krajów. Nasz udział (prof. I. Szmelter, dr M. Jadzińska) polegał na zorganizowaniu i prowadzeniu osobnej Sesji INCCA-Central-Eastern Countries, oraz odczytaniu referatów i zorganizowaniu wystawy posterów w Sesji Posterowej.
– Międzynarodowa sieć INCCA-CEE: kierowanie powstałą w 2009r. siecią naukową grupy International Network for Conservation of Contemporary Art – dla Centralnej i Wschodniej Europy (INCCA – Central Eastern Europe): prof. Iwona Szmelter i dr Monika Jadzińska (vice).
– sub-projekt UE Access2CA- ON PUBLIC ACCESS TO CONTEMPORARY ART CONSERVATION; seminaria: Ljubljana (2009) i Porto (2011), partnerki: prof. Iwona Szmelter, dr Monika Jadzińska, które prezentowały referaty podczas obu sesjach.
Efektem jest książka INSIDE INSTALLATION , red. Tatja Scholte, Glenn Wharton, wyd. Uniwersytet Amsterdam, w dużej mierze oparta na wynikach projektu INCCA(2007-2004)z artykułami m.in. Iwony Szmelter i Moniki Jadzińskiej, dostępna on-line:
http://www.oapen.org/search?identifier=467012, dostęp 14.10.2020
6. „CHIC”, akronim EUROPEAN CULTURAL HERITAGE IDENTITY CARD, 2009-2011, ID: 226995
Na zaproszenie IPPT PAN partner w imieniu WKiRDS. Konsorcjum: 12 partnerów z 11 państw: Słowenia (lider), Austria, Belgia, Chorwacja, Czechy, Niemcy, Grecja, Izrael, Włochy, Polska, Hiszpania, na poziomie narodowym i międzynarodowym. Advisory Committee: Egipt, Francja, Norwegia, Szkocja (UK), Niderlandy. Instytucje tworzące projekt to m.in.: Univerza v Ljubljani (koordynator), Sowenia; Pałac Schönbrunn w Wiedniu (Schloss Schönbrunn Kultur- und Betriebsges mbH) Austria; Centre Scientifique et Technique de la Construction, Belgia; Fraunhofer-Gesellschaft zur Foerderung der Angewandten Forschung E.V., Niemcy; Zagora-Zagorje, Chorwacja, National Technical University of Athens, Grecja; TECHNION -Israel Institute of Technology, Izrael; Alma Mater Studiorum – Universita di Bologna, Włochy; Università degli Studi di Ferrara, Włochy; Instytut Podstawowych Problemow Techniki Polskiej Akademii Nauk, Polska; Ustav teoreticke a aplikovane mechaniky, akademie ved Ceske Republiky verejna vyzkumna instituce, Czechy; Labein-Tecnalia, Hiszpania.
Celem projektu było stworzenie systemu Kart Identyfikacyjnych dla dziedzictwa kulturowego: »Cultural Heritge Identity Card« – CHIC dla zbudowania prawidłowego modelu systematycznego gromadzenia i przechowywania danych na temat obiektów dziedzictwa na terenie Europy i krajów sąsiednich. System CHIC ma wspierać zrównoważony rozwój na rzecz zachowania, opieki i konserwacji aktywnej i profilaktycznej obiektów oraz miejsc zabytkowych.
7. CESARE BRANDI (1906-1988), HIS THOUGHT AND EUROPEAN DEBATE IN THE XX CENTURY, 2006-2007, PROJEKT Unii Europejskiej CULTURE 2000. http://www.associazionegiovanniseccosuardo.it/?q=en/node/152; dostęp 14 10 2020
Partner projektu koordynowanego przez prof.Giuseppe Basile ICR Rome; wszyscy partnerzy: Ministero per i Beni e le Attività Culturali, Italy; Istituto Centrale per il Restauro, Italy; Associazione Amici di Cesare Brandi, Italy; Associazione Giovanni Secco Suardo, Italy, Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie, Polska; Hochschule für Angewandte Wissenschaft und Kunst, Germany; Institut National du Patrimoine, France; Universidad Politécnica de Valencia, Spain; Universidade Técnica de Lisboa, Portugal; Université Libre de Bruxelles, Belgium; The Hamilton Kerr Institute in Cambridge, England.
W 2005 zainicjowała przekład przez Magdę Kijanko „Teorii Restauracji” Cesare Brandi, wydany przez MIK, Warszawa w 2006 roku ze wstępem prof. Giuseppe Basile i tejże. W 2007 roku z okazji 100-lecia urodzin Cesare Brandiego, pośród ok. 200 różnego rodzaju działań zorganizowany został, finansowany przez UE, projekt w 8 krajach europejskich – cel – narodowe konferencje i wystawy propagujące teorie Brandiego, międzynarodowa dyskusja na temat teorii i praktyki konserwatorskiej. Uczestnik projektu i w 2007 współorganizatorka polskiej konferencji: Cesare Brandi (1906-1988). His Thought and the Heritage Debate. Art of Conservation – Restoration in Poland and co-organizer of the exhibition: Sztuka Konserwacji i Restauracji w Polsce, Muzeum Pałacu w Wilanowie. Więcej patrz://Szmelter, Iwona, „CESARE BRANDI (1906-1988), JEGO MYŚL I DEBATA O DZIEDZICTWIE. SZTUKA KONSERWACJI-RESTAURACJI W POLSCE” Międzynarodowa konferencja naukowa Warszawa, 5-6 października 2007 r, ://Ochrona Zabytków, 2007, nr 2 ,s. 8-11 ; http://cejsh.icm.edu.pl/cejsh/element/bwmeta1.element.cf93f61f-2308-3770-9eb6-d6b72d7f1bce, dostęp 14 10 2020
8. PROJEKT – ERA-COST 2004-2005 , LASEROWE OCZYSZCZANIE MATERIAŁÓW W OBIEKTACH SZTUKI WSPÓŁCZESNEJ I DIAGNOSTYKA MALOWIDEŁ, kierownik projektu MNiSW – UE 125/E-323/SPB/COST/H-1/DWM 85/2004-2005 we współpracy z Międzyuczelnianym Instytutem Konserwatorskim (MIK) i Wojskową Akademią Techniczną (WAT) w Warszawie ; we współpracy prof. Andrzej Koss, dr hab. Jan Marczak, dr Marek Strzelec.
9. INSIDE INSTALLATIONS. PRESERVATION AND PRESENTATION OF INSTALLATION ART
2004-2007 Projekt Unii Europejskiej: Uczestniczka projektu INSIDE INSTALLATIONS. PRESERVATION AND PRESENTATION OF INSTALLATION ART; koordynatorzy: ICN – Netherlands Institute for Cultural Heritage, Amsterdam; TATE, London (www.insideinstallations.org)
Największy światowy projekt dotyczący konserwacji sztuki instalacji (33 czołowe muzea sztuki współczesnej i instytucje naukowe z Europy i USA).
10. ZACHOWAĆ DLA PRZYSZŁOŚCI
1997-2014 – na Uniwersytecie Artystycznym w Poznaniu wywiady z artystami środowiska wielkopolskiego. Zbiorowe publikacje czterokrotne na DVD we współpracy z dr Monika Korona , prof. Jackiem Gramatyką.
2002-2003 ZACHOWAĆ DLA PRZYSZŁOŚCI – WSPÓŁCZEŚNI ARTYŚCI WARSZAWSCY (SAVE IT FOR THE FUTURE – MODERN WARSAW ARTISTS) – I. Szmelter, M. Jadzińska – wywiady z czołowymi artystami warszawskimi (M. Abakanowicz, M. Bałka, A. Jachtoma, S. Gierowski, A. Kobzdej, T. Pągowska, W. Sadley, J. Sempoliński, L. Tarasewicz, M. Woszczyński) – 3CDs, współautor projektu (prof. I. Szmelter, M. Jadzińska). Kontynuowany w ramach doktoratu Anny Zadory dotyczącego środowiska śląskiego pod kier. prof. I. Szmelter, w Międzykatedralnej Pracowni „NOVUM” pod kier. prof. I. Szmelter, mgr Anny Kowalik.
11. PROJECT RAPHAEL w ramach CULTURA 2000 UE, 2000-2004, UE PROJECT: RAPHAEL – ESTABLISHING OF THE INTERNET NETWORK REGARDING CONSERVATION OF THE MODERN ART INCCA. Prof. Iwona Szmelter, mgr Monika Jadzińska – uczestniczki projektu reprezentujące WKiRDS. Europejski projekt dotyczący zachowania i konserwacji sztuki współczesnej i nowoczesnej on-line.
12. PROJEKTY dotyczące „ZAGADNIEŃ ZACHOWANIA MALARSTWA WSPÓŁCZESNEGO”- Komitetu Badań Naukowych (KBN) 1998-1999 pod kier. prof. Iwony Szmelter; „BADANIA NAD ZASTOSOWANIEM MATERIAŁÓW DO WZMACNIANIA STRUKTURY OBRAZÓW”, 1987-1991 – Badania nad materiałami i metodologią dublowania obrazów – we współpracy z Zakładam Badań Doświadczalnych w ASP w Warszawie oraz Nadodrzańskimi Zakładami „Organika-Rokita” w Brzegu;, Resortowy Program Badań Podstawowych RPBP IV we współpracy z Zakładam Badań Doświadczalnych w ASP w Warszawie (1983-1987)
13. PROJEKT „NOWE WYZWANIA KONSERWATORÓW SZTUKI WSPÓŁCZESNEJ” (1981) –– podyplomowe seminarium dla zagranicznych konserwatorów pod kierunkiem prof. Laury Mora w Istituto del Restauro w Rzymie
14. PROJEKT „ BADANIA METODY ODRÓŻNIANIA MIEJSC REKONSTRUKCJI ZA POMOCĄ TZW. BLANCOFORÓW”, (1977-1978), w Muzeum Narodowym w Warszawie, w zabytkach archeologicznej ceramiki dla archeologa prof. dr hab. Kazimierza Michałowskiego, w malowidłach w technikach wodnych pod kier. Gabrieli Lipkowej
-
Referaty wygłoszone na międzynarodowych i krajowych konferencjach tematycznych
- Iwona Szmelter, 2020, wykład „Heritage Science Including Contemporary Theory of Holistic Preservation Of Cultural Heritage”, ERC ‘key speaker’ podczas konferencji on-line, Krems University, ://ERC Conference, Book conservation – One Philosophy – Many Interpretations, planowana publikacja
- Iwona Szmelter, Singapur 2019, wykład :”The Care for Classical and Contemporary Cultural Heritage in Collections; Ideas, Intent, Valuation, New Technologies, Materials, Research and Methods”, :// Staying relevant in changing times, ASEAN & beyond, Heritage Conservation Center, publ.Wyd. National Heritage Board, Singapore 2019.
- Iwona Szmelter, Kraków, 2018, „Holizm w ochronie i konserwacji zabytków”, na 100-lecie Polskich Słuzb Konserwatorskich, SKZ, Kraków 2018,
- Iwona Szmelter, Lizbona-Beja, 2017, wykład «Evolution of Cultural Heritage awareness», Join Programming Initiative – Cultural Heritage in Portugal,
- Iwona Szmelter, Toruń 2016, wykład, „Co konserwujemy?” Toruń wykład inauguracyjny na Wydziale Sztuk Pięknych Uniwersytetu im. M. Kopernika (UMK)
- Iwona Szmelter, „ Badania Tryptyku ‘Sąd Ostateczny” z MNG w Gdańsku”, Polska Akademia Nauk (PAN), 2016, Warszawa
- Iwona Szmelter, Warszawa 2015, wykład „Czy sztuka trwa?” Warszawa w 2015 wykład inauguracyjny w ASP w Warszawie
- Iwona Szmelter, Amsterdam 2015, „The Impact of Scientific Resarch in CHARISMA-MoLAB at theThe Last Hudgement” at MNG in Poland, RCE, Stedelijk Museum,
- Iwona Szmelter z Philippem Walterem, Erice, „The Discoveries from the Multispectral Analyses at the 15th century Flemish paintings”, Erice- Ettore Maiorana Foundation and Centre for Scientific Culture, Sycylia
- Iwona Szmelter, Siedlce 2014, „El-Greco Nieznany” wykład w Muzeum Diecezjalnym w Siedlcach
- Szmelter Iwona, Neapol 2012, „An Equilibrium Towards ‘Less-More’ problems ? The Innovative Preservation of the Modern and Contemporary Heritage in Architectural Space”, University Seconda, Napoli
- Iwona Szmelter, Szanghaj 2010, „The Conservation in Susutanaible Development”, wykład na Triennale International Council of Museums (ICOM)
- Iwona Szmelter, Hildesheim 2009, „Theory and practice of conservation of modern and contemporary art”
- Iwona Szmelter, Kraków 2000, „The Strategy of Project Decision Making Design in Conservation Policy”, 5th Framework EC Conference, w MCK w Krakowie, 2000
- Wykłady podczas konferencji i paneli naukowych w sieciach ENCoRE w Dreźnie(1997), INNCA w Amsterdamie(2002), ERASMUS w Stutgardzie (2005), Hildesheim(2009), Rzymie(2010). Upowszechnienie i popularyzacje ochrony sztuk wizualnych realizuje przez eseje w periodykach kulturalnych („Sztuka.pl”), wywiady(„Przekrój”) i liczne radiowe i telewizyjne, spotkania na zaproszenia w domach kultury (np. „Współczesność jest stara” w Służewskim Domu Kultury).
-
Międzynarodowe i krajowe nagrody za działalność artystyczną oraz naukową
- 2017 – Outstanding Scholarly Contribution to the Arts ; The International Institute for Advanced Studies in systems Research & Cybernetics (Określenie tytułu z jakiego została przyznana nagroda: In recognition of her Outstanding Scholarly Contribution to the Advancement of research in the Arts (w uznaniu za wybitny wkład uczonego w zaawansowywanie badań w dziedzinie sztuki).
- 2016 – Złota Gloria Artis , Złoty Medal Zasłużony Kulturze, MKiDN
- 2005 – Złoty Krzyż Zasługi – Prezydent Rzeczpospolitej Polskiej
- 2004 – Srebrny Medal na 100-lecie ASP – Rektor ASP w Warszawie
- 2002 – Medal im. Prof. Bohdana Marconiego, WKiRDS. ASP w Warszawie
- 1987 – Medal ‘ARTHEON’, Warszawa
- 1994-2012 – Nagrody Rektora ASP w Warszawie I oraz II stopnia za osiągnięcia artystyczno-badawcze oraz nagroda „Pegaza” ASP w Warszawie
-
Udział w konsorcjach i sieciach badawczych
- ENCoRE; członkini założycielka European Network for Conservation-Restoration Education w 1997 r. – aktywna sieć naukowej akademickiej współpracy,
- Polska Akademia Nauk – Komitet Nauk o Sztuce (PAN KNoS), wybieralny członek od 2004 roku, pełniła funkcje wice-prezesa, w Prezydium do 2019.
- INCCA; założycielka i członkini International Network for Conservation of Contemporary Art (INCCA) w 1999 r. – sieć naukowej współpracy; od 2009 prowadzi INCCA-CEE (Central-Eastern Europe) wspólnie z dr hab. Moniką Jadzińską od 2009 r.
- JPI CH EU– 2010-2014- Joint Programming Initiative, członkini Zarządu, reprezentantka Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego, realizuje granty i ekspertyzy.
- International Council of Museums: ICOM Poland – rekomendowana i wybieralna członkini od 1996, weszła w skład wybieralnego w głosowaniu Prezydium ICOM-Polska w dwóch kadencjach w latach 2012 -2015, 2015-2018; także w ICOM International, Theory and History WG (Working Group), członkini Prezydium do 2019.
- Członkini Rad Naukowych wielu polskich muzeów, w przeszłości m.in. Muzeum Narodowego w Warszawie, Muzeum w Nieborowie, Muzeum w Płocku, obecnie w Muzeum Warszawy.
- Członkini Naukowego Zarządu Doradczego (Scientific Advisory Board, acronim SAB) przy Zintegrowanej Platformie Badań Europejskich nad Dziedzictwem Kultury (Integrated Platform for the European Research Infrastructure On Cultural Heritage, IPERION-CH ) w programie HORYZONT 2020 UE (2015-2019)
- Członkini Rady Naukowej pisma „Sztuka i Dokumentacja”
-
Prowadzone prace magisterskie i przewody doktorskie
Kilkadziesiąt prac magisterskich prowadzonych głównie w systemie podwójnym, to znaczy zarówno w 1 cz. dotyczącej dzieła konserwatorskiego i jego badań i pełnej dokumentacji, jak i w 2 cz. pracy magisterskiej związanej z z pracą badawczą i dysertacją teoretyczną. Wśród wielu utalentowanych magistrantów i ich cennych realizacji na wyróżnienie zasługują szczególnie nagrodzone prace magistrantek zarówno w COMING-OUT, jak i nagrodami Stowarzyszenia Konserwatorów Zabytków, jak m.in. Anna Selerowicz zajmująca się w pracy magisterskiej się dwoma portretami przypisanymi Anthony van Dyck’owi i analizą najnowszych badań instrumentalnych dzieł sztuki(2014), Joanna Krakowian pioniersko łącząca archeologię z konserwacją „Multipartu” Tadeusza Kantora (2015), Anna Konopko prowadząca transdyscyplinarne prace z rzeźbiarskimi obiektami Mirosława Bałki, badań nad bezpiecznymi metodami oczyszczania a także łącząca specjalizacje konserwacji malarstwa, tkaniny oraz w zakresie sztuki współczesnej (2018).
Pełniła także funkcje promotora licencjackich prac dyplomowych, promotora pomocniczego na innych uczelniach w zakresie muzeologii i konserwatorstwa. Recenzentka kilkudziesięciu przewodów doktorskich i habilitacyjnych oraz kilku postępowań o nadanie tytułu profesora.
Prace doktorskie pod kierunkiem prof.dr hab. Iwony Szmelter na Wydziale Konserwacji i Restauracji Dzieł Sztuki ASP w Warszawie mają charakter badawczo-konserwatorski i niosą wkład w teorię konserwacji obejmują spektrum od konceptualizacji praktyki konserwatorskiej dotyczącej sztuki dawnej (Patricia Engel, w j. ang), zagadnień estetyczno-konserwatorskich w sztuce współczesnej (Anna Zadora, w j. polskim), nowych zagadnień w teorii i praktyce konserwatorskiej – promotor doktoratu Joanny Kiliszek –w j. ang. „Values and Valuation of Contemporary Art” (w ramach amach Innowacyjnego Programu Kształcenia im.Marie Curie-Skłodowskiej2015-2019), która to praca doktorska została nagrodzona przez SKZ w 2019, zakończona publikacją „The Values of Contemporaray Art” w 2020 r. Natomiast dbając o wprowadzenie absolwentów w progi świata opiekującego się dziedzictwem inicjowała i współprowadziła konferencje o zasięgu zarówno lokalnym jak „Sztuka Konserwacji” w 2007, jak i międzynarodowym, „Wood Heritage” w 2013, sympozja jak „Sztuka w procesie/Art in Process” w 2015, „Nieznośna lekkość bytu? – sztuka w procesie” w 2017.
-
Wystawy i plenery
Kuratorka wystawy „Arbeitsplatz” Mirosława Bałki z tekstem w katalogu opracowanym wspólnie z Protem Jarnuszkiewiczem. Autorka innowacyjnej wystawy instalacji i performansu w świetle zmysłów i emocji – „Zmysły” w Salonie Akademii – z programowym tekstem w katalogu. Kuratorka wystaw trójprzestrzennego malarstwa Jana Tarasina zatytułowanych „Metamalarstwo” w Galerii XX1 w Warszawie oraz Galerii Miejskiej w Kaliszu 2017. Kuratorka wystawy tematycznej prezentujących współczesną twórczość artystyczną, „Helena Tworkowska-Cegieła” w Galerii 3A w Warszawie.
Uprawia malarstwo i rysunek w wolnym czasie. Wystawy indywidualne – Galeria Friedenau w Berlinie Zachodnim w 1989 roku, Galeria Mito w Warszawie w 1999 roku. Udział w licznych wystawach zbiorowych, m.in. w serii poplenerowych wystaw w Toruniu w Dworze Artusa, w Sandomierzu w Muzeum i w BWA, w wystawie „SALON PARAMETRYCZNY+” W Galerii Salon Akademii w Warszawie, w KALEJDOSKOP w Galerii Stara Prochownia w Warszawie.
-
Stopień naukowy
Profesor -
Wydział
Wydział Konserwacji i Restauracji Dzieł Sztuki